Wednesday, September 29, 2010

عنوان پروژه : پیاده راه سازی محدوده حصار صفوی درمنطقه 12
محدوده پروژه : مرزهای محدوده بلافصل را از شمال ، خيابان جمهوري، شرق خیابان های ري و ديالمه، جنوب خيابان مولوي و غرب خيابان وحدت اسلامی تشکیل می دهند و این حوزه مساحتی در حدود 697 هکتار دارد که تمامی سطح حصار صفوی به علاوه بخشی از حصار ناصری را دربر می گیرد

مقدمه
شناخت پیشینه تاریخی هر فضای شهری در درک مناسب و صحیح تر از آن فضا برای برنامه ریزان و طراحان شهری از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است . چه برسد به فضایی با قدمت زیاد و لایه های متعدد تاریخی که در طول زمان با یکدیگر تلفیق شدند و تهران را ساخته اند . در نتیجه تمرکز بر روی تاریخ شکل گیری تهران از جمله محورهای اساسی پروژه حاضر خواهد بود که تنها به وسیله مطالعات اسنادی حاصل نخواهد گشت بلکه مشارکت مردمی بر نیل به شناخت درست از تهران ، تاریخ آن و مردمان آن مورد نظر می باشد .

برای شناخت تهران ، به عبارتی تاریخ شفاهی تهران برنامه ای تدوین گردیده است . از آن جایی که تاریخ شفاهی و مشارکت مردمی در ایران در مراحل نوزادی خویش می باشند ، روش شناسی این امر شناخته شده نیست . در نتیجه در این پروژه در فرآیند تعریف برنامه مشارکتی ، ابتدا روش شناسی ارائه شده در متون غربی مورد استفاده قرارگرفته اما با طی مراحل متعدد در بستر اجتماعی ایران تدقیق و تعریف می گردد . گروه های شرکت کننده در خوانش شهر شامل متخصصان ، مدیران و مردم عادی می باشند و از آن جائیکه محدوده طرح بسیار بزرگ بوده و مساحتی حدود 697 هکتار را به خود اختصاص می دهد ، برنامه ای متنوع برای گروه های مختلف در نظر گرفته شده و مهمتر از همه آن که قبل از اجرای پروژه مورد آزمون و ارزیابی قرار گرفته اند و کماکان ارزیابی ها و تعاریف فرآیند های مناسب ادامه دارد.

فرآیند مشارکتی برای دریافت منظر ذهنی مردم از حوزه تاریخی شهر تهران و روش شناسی گردآوری تاریخ شفاهی تهران

شروع اقدام 1: 4/5/1389


اقدام شماره 1 : جمع آوری منظر ذهنی متخصصان رشته های مختلف از شهر تهران و تست گیری از غیر متخصصان با راهنمایی آن ها در نقشه خوانی

هدف
بررسی سرگذشت محدوده از گذشته تا کنون توسط ترسیم ساختار شهری حصار صفوی و محدوده پیرامون آن که از طریق منظر ذهنی افراد امکان پذیر شد.
ابزار بکارگیری در مشارکت
ترسیم نقشه دستی از ساختار تهران ، لکه گذاری روی نقشه ای ثابت و کامل
جامعه هدف
همکاران و متخصصین حاضر در شرکت مهندسین مشاور نگین شهر و سایر متخصصین در این حوزه
فرآیند
در نخستین جلسه مشارکت، از دوستان و همکاران حاضر در دفتر کار و دیگر متخصصین مرتبط با پروژه که خارج از شرکت فعالیت داشتند، درخواست کردیم که در جلسه حضور پیدا کنند به این ترتیب در دو نوبت درکنار یکدیگر نشستیم و نقشه ها را کامل کردیم هرکس در نقشه های اولیه ( تنها چند گره و راه های اصلی در آن مشخص بود. ) که روبروی خود داشت شهری به جای گذاشت، خاطره ای از مکانی، از فضایی و یا نقشی از احساسی که در محلی خاص بر او مستولی شده بود در این اثنا با یکدیگر صحبت می کردیم، بزرگ ترها از این خاطرات برای ما صحبت می کردند و مینا و هادی از تمام این گفتگوها فیلم بر می داشتند. فعالیت دیگری که در نخستین گرد هم آیی انجام شد رونمایی از نقشة بزرگی بود که از محدودة پروژه تهیه کرده بودیم این نقشه به منظور ایجاد خوانایی بیشتر در بحث ها و گفتگوها تهیه شد به طوری که کلیة گفتگوها درباره نام خیابان ها و مکان ها غیبت داشته باشد و کل محدوده در یک نگاه کلی خوانده شود. پس در آنکه افراد نقشه های دستی خود را کامل کردند، به تغییر چهره این نقشة بزرگ پرداختند. نقشه روی دیوار نصب شد و با رنگ های مختلف که هر یک نشان از مکانی خاص داشت علامت گذاری شد. نقشه پایه دستی که در آغاز جلسه شکلی همگن داشت و همة نقاط آن هم ارزش می نمود در پایان جلسه طیف گوناگونی از رنگ ها را پذیرفته بود که به هر مکان هویتی خاص می دارد. این نقشه ها جمع آوری شد و عناصری که هر فرد در نقشه خود به آن اشاره کرده بود به طور مجزا ثبت شد سپس براساس نظریه های مختلفی که به دسته بندی عناصر شهر می پردازند این عناصر دسته بندی شد به این ترتیب در پایان کار مشخص می شد که هر فرد به چه میزان و به چه نوع عناصری در شهر توجه کرده است
نتیجه
شکل گیری نقشه ای با ساختاری از خیابان ها و فضاهای خاطره انگیز، مورد دلخواه و به یاد ماندنی ثبت شده در ذهن ترسیم کننده
در جلسه نخست ، امکان تکمیل نقشه ها توسط افراد جامعه نیز در مورد بررسی قرار گرفت، به طوری که نمونه ای از نقشه ها میان گروه های اجتماعی پخش شود و عناصر مهم شهر از نظر آنان نیز مورد بررسی قرار بگیرد. اما با توجه به عدم تسلط توده های مردم به نقشه و خوانش درست آن ، این برنامه نیازمند مطالعات امکان سنجی بیشتری گشت. در نتیجه بر آن شدیم که تنها تستی از مردم به عمل بیاوریم.

1 comment: